Zaruret-i diniyye, Arapça kökenli bir terim olup dinin gereklilikleri anlamına gelir. İslam dini için kullanılan bir kavram olan zaruret-i diniyye, Müslümanların çeşitli durumlarda dini hükümleri gevşetme veya değiştirme yoluna gidebileceği istisnai durumları ifade eder. Zaruret-i diniyye, İslam dini içerisindeki özgürlük ve esnekliği sağlamak amacıyla geliştirilen bir ilkedir.
Zaruret-i diniyye kavramı, İslam hukukunun bir parçası olan dini hükümlerin dayandığı prensiplerden biridir. İslam hukukunda temel prensipler, dini hükümlerin değiştirilemez niteliği ve insanların zaruret durumlarında bu hükümleri gevşetme veya değiştirme hakkıdır. Zaruret-i diniyye, İslam dini içerisindeki diğer prensiplerle birlikte değerlendirilir ve uygulanır.
Zaruret-i diniyye, bir durumun zaruret içerip içermediğini belirlemek için dört temel kriteri göz önünde bulundurur. Birinci kriter, zaruretin kaçınılmaz olmasıdır. Yani kişi, zaruret durumundan kurtulmak için başka bir seçeneği olmadığını ispatlamalıdır. İkinci kriter, zaruret durumunun öngörülemeyen bir durum olmasıdır. Üçüncü kriter, zaruretin süreklilik arz etmesidir. Yani zaruret durumu geçicilik özelliği taşımamalıdır. Son kriter ise zaruretin orantılı olmasıdır. Yani zaruret, başka bir zararın önlenmesi amacıyla gerçekleştirilmelidir.
Zaruret-i diniyye prensibinin uygulanması, İslam hukukunda dini hükümlerin daha esnek bir şekilde uygulanmasına imkan sağlar. Ancak zaruret durumunda yapılan bir eylemin hukuki değeri yine de tartışmalıdır. Bu nedenle, zaruret-i diniyye prensibi çerçevesinde yapılan her eylemin dikkatli bir şekilde değerlendirilmesi ve yasal bir otorite tarafından onaylanması gerekmektedir.
Namaz, zekât, oruç, hac gibi farziyeti kesin olan ibadetler.
İslam, beş şeyin korunmasını, dînin zarûretlerinden. saymıştır. Bunlar; “Can, mal, nesil, akıl ve din emniyeti”27 May 2019
ZARÛRÂT-ı DÎNİYYE ile İLİŞKİLİ MADDELER İslâm dininin iman esaslarını ana hatlarıyla ifade eden terim. İslâm dininde inanılması gereken esasların bütünü ve bunları konu edinen ilmin adı. İslâm inancının üç ana esası ve akaidle kelâm kitaplarının içeriğini oluşturan üç temel bölüm anlamında tabir.
Diğer yandan şer’î nitelikli olmayan ve Hz. Peygamber dönemine ait bütün haberlere inanmak zarûrât-ı dinîyye kapsamına girmez.
Dinen veya hukuken yapılmasına izin verilen veya serbest olan fiilleri ifade eden bir terim. Yapılması dinen serbest olan fiil. Fıkıh usulünde mükellefin yapıp yapmamakta şer’an serbest bırakıldığı fiilleri, fıkıhta ibâha denen bazı yetki ve izinlerin konusunu yahut sonucunu belirtmek için kullanılan bir terim.
“Caiz değil” demek genel olarak haram demektir. Bazı durumlarda mekruhtur manasına da kullanılır. Helal ve mübah olmayan şeylere caiz değildir denilmektedir.30 Tem 2011
Caiz görmek, uygun bulmak; caiz olmak; yapılması mahzurlu olmamak, dînen yasaklanmamış olmak gibi anlamlarda kullanılır. Bunun tersi olan “caiz değildir” sözü ise, caiz olmamak, yani yapılması mahzurlu olmak, doğru olmamak veya dînen yasaklanmış olmak demektir.20 May 2022
Yani haram olan bir işi yapan günah kazanır. Helal olan bir işi yapan da sevap kazanır. Mekruh olan bir şey için de “keraheten caiz” ifadesi kullanılır. Caiz ise helal anlamındadır.21 Nis 2011
Câiz ve mubah gibi terimler de aralarında bazı farklılıklar bulunmakla birlikte çok defa helâl ile eş anlamlı gibi kullanılır ve dinî literatürde mükellefin yapıp yapmamakta serbest bırakıldığı davranışları ifade eder.
Dünya Savaşı'ndan sonra kurulan ve 1992 yılına kadar hüküm süren sosyalist federal cumhuriyet. Devletin bulunduğu…
Türk Ticaret Kanunu'na göre tanım. İktisadi faaliyeti nakdi sermayeden ziyade bedeni çalışmasına dayanan ve kazancı…
Sözlükte “çağırmak, istemek, yardım etmek” anlamlarına gelmektedir. İslâmî bir terim olarak “Allah'ın yüceliği karşısında kulun…
Beyyine Suresi, Kur'an-ı Kerim'in 98. suresidir ve Medine döneminde indirilmiştir. Surenin ismi olan "Beyyine" kelimesi,…
İsmâil Hakkı Bursevî'nin (ö. 1137/1725) tasavvufî tefsiri.Ruhul Beyan Tefsiri Hangi yayınevi?Böylece Osmanlı Yayınları Tarafından Gül…
"Selam", Türkçede ve İslam kültüründe günlük hayatta sıklıkla kullanılan bir selamlaşma ifadesidir. Kelimenin kökeni Arapça…