Zaruret-i diniyye, Arapça kökenli bir terim olup dinin gereklilikleri anlamına gelir. İslam dini için kullanılan bir kavram olan zaruret-i diniyye, Müslümanların çeşitli durumlarda dini hükümleri gevşetme veya değiştirme yoluna gidebileceği istisnai durumları ifade eder. Zaruret-i diniyye, İslam dini içerisindeki özgürlük ve esnekliği sağlamak amacıyla geliştirilen bir ilkedir.
Zaruret-i diniyye kavramı, İslam hukukunun bir parçası olan dini hükümlerin dayandığı prensiplerden biridir. İslam hukukunda temel prensipler, dini hükümlerin değiştirilemez niteliği ve insanların zaruret durumlarında bu hükümleri gevşetme veya değiştirme hakkıdır. Zaruret-i diniyye, İslam dini içerisindeki diğer prensiplerle birlikte değerlendirilir ve uygulanır.
Zaruret-i diniyye, bir durumun zaruret içerip içermediğini belirlemek için dört temel kriteri göz önünde bulundurur. Birinci kriter, zaruretin kaçınılmaz olmasıdır. Yani kişi, zaruret durumundan kurtulmak için başka bir seçeneği olmadığını ispatlamalıdır. İkinci kriter, zaruret durumunun öngörülemeyen bir durum olmasıdır. Üçüncü kriter, zaruretin süreklilik arz etmesidir. Yani zaruret durumu geçicilik özelliği taşımamalıdır. Son kriter ise zaruretin orantılı olmasıdır. Yani zaruret, başka bir zararın önlenmesi amacıyla gerçekleştirilmelidir.
Zaruret-i diniyye prensibinin uygulanması, İslam hukukunda dini hükümlerin daha esnek bir şekilde uygulanmasına imkan sağlar. Ancak zaruret durumunda yapılan bir eylemin hukuki değeri yine de tartışmalıdır. Bu nedenle, zaruret-i diniyye prensibi çerçevesinde yapılan her eylemin dikkatli bir şekilde değerlendirilmesi ve yasal bir otorite tarafından onaylanması gerekmektedir.
Zaruratı Diniyye kapsamında neler vardır?
Namaz, zekât, oruç, hac gibi farziyeti kesin olan ibadetler.
Zaruratı Diniyye nedir 5 madde?
İslam, beş şeyin korunmasını, dînin zarûretlerinden. saymıştır. Bunlar; “Can, mal, nesil, akıl ve din emniyeti”27 May 2019
Zaruratı Diniyye konuları hangisine başvurulur?
ZARÛRÂT-ı DÎNİYYE ile İLİŞKİLİ MADDELER İslâm dininin iman esaslarını ana hatlarıyla ifade eden terim. İslâm dininde inanılması gereken esasların bütünü ve bunları konu edinen ilmin adı. İslâm inancının üç ana esası ve akaidle kelâm kitaplarının içeriğini oluşturan üç temel bölüm anlamında tabir.
Zaruratı Diniyye arasında yer almayan nedir?
Diğer yandan şer’î nitelikli olmayan ve Hz. Peygamber dönemine ait bütün haberlere inanmak zarûrât-ı dinîyye kapsamına girmez.
Dinen caiz ne demek?
Dinen veya hukuken yapılmasına izin verilen veya serbest olan fiilleri ifade eden bir terim. Yapılması dinen serbest olan fiil. Fıkıh usulünde mükellefin yapıp yapmamakta şer’an serbest bırakıldığı fiilleri, fıkıhta ibâha denen bazı yetki ve izinlerin konusunu yahut sonucunu belirtmek için kullanılan bir terim.
Caiz değil ve haram aynı şey mi?
“Caiz değil” demek genel olarak haram demektir. Bazı durumlarda mekruhtur manasına da kullanılır. Helal ve mübah olmayan şeylere caiz değildir denilmektedir.30 Tem 2011
Caiz midir ne demek?
Caiz görmek, uygun bulmak; caiz olmak; yapılması mahzurlu olmamak, dînen yasaklanmamış olmak gibi anlamlarda kullanılır. Bunun tersi olan “caiz değildir” sözü ise, caiz olmamak, yani yapılması mahzurlu olmak, doğru olmamak veya dînen yasaklanmış olmak demektir.20 May 2022
Caiz ile haram arasındaki fark nedir?
Yani haram olan bir işi yapan günah kazanır. Helal olan bir işi yapan da sevap kazanır. Mekruh olan bir şey için de “keraheten caiz” ifadesi kullanılır. Caiz ise helal anlamındadır.21 Nis 2011
Caiz demek helal demek mi?
Câiz ve mubah gibi terimler de aralarında bazı farklılıklar bulunmakla birlikte çok defa helâl ile eş anlamlı gibi kullanılır ve dinî literatürde mükellefin yapıp yapmamakta serbest bırakıldığı davranışları ifade eder.