“Lala” kelimesi, Türk toplumunda çeşitli anlamlara sahip olan bir terimdir. Özellikle Osmanlı İmparatorluğu döneminde sıkça kullanılan bu kelime, farklı konularda değişik şekillerde kullanılmıştır. Geleneksel olarak “lala” kelimesi, bir erkeğin hizmetkârlarının eğitimi ve yetiştirilmesinden sorumlu olan bir görevlidir. Osmanlı Eğitim Sistemi’nde, padişahın çocuklarına eğitim veren ve onların yetişmesini sağlayan kişiler “lalalar” olarak bilinirdi. Bu kişiler, sadece eğitimci değil aynı zamanda danışman ve güvenilir bir dost olarak da saygı görürdü.
Ancak zamanla “lala” terimi, sadece eğitimci anlamından çıkarak daha geniş bir anlam kazandı. Günümüzde “lala” kelimesi, Türkçe argo kullanımında bir kişinin kaba ve saldırgan davranışlarını ifade etmek için kullanılır. Bu anlamıyla “lala”, sözlük anlamının dışında olumsuz bir çağrışım yapar ve bir kişiyi eleştirmek veya küçümsemek amacıyla kullanılır.
“Lala” kelimesi ayrıca, bazı bölgelerde emzirici anlamında da kullanılır. Özellikle Anadolu coğrafyasında bebekleri emziren kadınlara “lala” denir. Bu kullanım şekli, köy kültüründe yaygındır ve bu kadınlar genellikle çocukların bakım ve beslenme ihtiyaçlarını karşılarlar.
Sonuç olarak, “lala” kelimesi Türk toplumunda farklı anlamlara sahip olan çok yönlü bir terimdir. Osmanlı döneminde eğitimci anlamıyla sıkça kullanılan bu kelime, günümüzde genellikle olumsuz bir çağrışım yaparak kişinin kabalık veya saldırganlık gösterdiği durumları ifade etmek için kullanılmaktadır. Ayrıca, emzirici kadınlar için kullanılan bir terim olarak da karşımıza çıkmaktadır. Her kullanım şekli, kelimenin geçmişteki ve günümüzdeki toplumsal yapının bir yansımasıdır.
salak, aptal gibisinden bir anlamda kufurvari kullanimi vardir.
Aslında atabegin lalalığa dönüşmesi yahut ikisinin aynı anlamda kullanılmasıyla ilgili kayıtlara XIV. yüzyılda rastlanır. Anadolu Selçuklu kaynaklarında lala ve atabeg kelimelerinin birlikte geçtiği dikkati çeker (Uzunçarşılı, Medhal, s. 79).
Lala kelimesi dilimize Farsçadan geçmiştir ve 11. yüzyıldan bu yana kullanılmaktadır. Lala kelimesinin sözlük anlamı köledir.4 באוג׳ 2021
Lala kelimesi dilimize Farsçadan geçmiştir ve 11. yüzyıldan bu yana kullanılmaktadır. Lala kelimesinin sözlük anlamı köledir.4 באוג׳ 2021
Hz. Peygamber’in, “Devemi bağladıktan sonra mı tevekkül edeyim yoksa bağlamadan mı?” diye soran bir sahâbîye, “Önce bağla, sonra tevekkül et” yolundaki cevabı (Tirmizî, “Ḳıyâme”, 60) ilgili kaynaklarda tevekkülden önce tedbir almanın gerekliliğine delil sayılmıştır.
Bir Müslüman, çalışmadan kazanılamayacağını bilerek, dünya işleri için gerekli bütün tedbirleri aldığı gibi, ibadet etmeden ve Allah’ın emirlerini yapıp, yasaklarından kaçınmadan da cennete gidilemeyeceğini bilerek, kulluk vazifesini yerine getirir ve sonunda Allah’a tevekkül eder.25 בדצמ׳ 2023
Tevekkül dinî ve tasavvufî bir terim olarak “bir kimsenin kendini Allah’a teslim etmesi, rızkında ve işlerinde Allah’ı kefil bilip sadece O’na güvenmesi” şeklinde tanımlanmaktadır (el-Müfredât, “vkl” md.; Lisânü’l-ʿArab, “vkl” md.; Tâcü’l-ʿarûs, “vkl” md.; Gazzâlî, IV, 259).
Bir işin yapılması konusunda kişi elinden gelen bütün gayretleri gösterir ve bundan sonrasını da Allah’a bırakır. Bu işleme tevekkül etmek adı verilir. Şu da önemli bir gerçektir ki kişi, herhangi bir çaba göstermeden tevekkül etmeye çalışırsa bu işlemin gerçekleşmeme olasılığı mümkündür.29 באוג׳ 2023
Sözlükte “Allah’a güvenmek” anlamındaki vekl kökünden türeyen tevekkül “birinin işini üstüne alma, birine güvence verme; birine işini havale etme, ona güvenme” mânasına gelir. Birine güvenip dayanan kimseye mütevekkil, güvenilene vekîl denir.
Dünya Savaşı'ndan sonra kurulan ve 1992 yılına kadar hüküm süren sosyalist federal cumhuriyet. Devletin bulunduğu…
Türk Ticaret Kanunu'na göre tanım. İktisadi faaliyeti nakdi sermayeden ziyade bedeni çalışmasına dayanan ve kazancı…
Sözlükte “çağırmak, istemek, yardım etmek” anlamlarına gelmektedir. İslâmî bir terim olarak “Allah'ın yüceliği karşısında kulun…
Beyyine Suresi, Kur'an-ı Kerim'in 98. suresidir ve Medine döneminde indirilmiştir. Surenin ismi olan "Beyyine" kelimesi,…
İsmâil Hakkı Bursevî'nin (ö. 1137/1725) tasavvufî tefsiri.Ruhul Beyan Tefsiri Hangi yayınevi?Böylece Osmanlı Yayınları Tarafından Gül…
"Selam", Türkçede ve İslam kültüründe günlük hayatta sıklıkla kullanılan bir selamlaşma ifadesidir. Kelimenin kökeni Arapça…