Eski Türklerin sosyal ve kültürel hayatında önemli yer tutan “nevbet”, belirli zamanlarda gerçekleştirilen dini ve askeri ritüelleri ifade eden bir terimdir. Nevbet etkinlikleri, çeşitli amaçlarla düzenlenen toplu etkinlikler olarak bilinir ve toplumun bütün kesimlerini bir araya getirdi. Bir tür bayram niteliği taşıyan nevbetler, genellikle yaz aylarında gerçekleştirilir ve halkın istirahat ve eğlence arzusunu karşılar. Nevbetlerde, dini dualar okunur, kurbanlar kesilir, tambur, bağlama, kaval gibi çalgılarla müzik eşliğinde danslar yapılır ve yemekler yenilir. Aynı zamanda askeri birliklerin düzen ve disiplinini sağlamak için nevbetler düzenlenir ve askerî eğitimler yapılırdı.
Nevbetlerin bir diğer önemli amacı, toplumu bir arada tutma işleviydi. Nevbetlerde halk, liderlerine ve devlete olan sadakatini gösterir, milli ve dini bayramları kutlar, birlik ve beraberlik duygusunu pekiştirirdi. Ayrıca nevbetler, toplumda görev ve mevki sahibi olan kişilerin tanınmasını sağlar, toplumda sosyal statüyü belirleyen bir etkene dönüşürdü. Bu etkinliklerde, aşiret veya kabile liderleri, halka yönetimleriyle ilgili duyurularda bulunur veya kararlar alırdı.
Eski Türklerde nevbetler, toplumun dinî ve kültürel bağlarını güçlendiren, insanların birbirleriyle etkileşimde bulunduğu ve toplumun değerlerini yaşattığı önemli etkinliklerdi. Nevbetler, günümüzde de bazı Türk halk oyunlarında, düğün, bayram ve kutlamalarda, askeri törenlerde, festivallerde ve özel etkinliklerde hala sürdürülmektedir. Bu sayede, eski Türk kültürü ve gelenekleri yaşatılmaya devam edilmekte ve toplumun birlik ve beraberlik duygusu canlı tutulmaktadır.
Günde Beş Defa Nevbet Vurulması Gazneli sultanlarının saraylarının kapılarında namaz vakitlerinde olmak üzere günde beş defa nevbet çalınırdı (Köymen, 1979: 292). Selçuklularda sultanlar için nevbet, günde beş defa namaz vakitlerinde sarayın önünde çalınırdı.
I. Nevbet sözlükte; devir, fırsat, topluluk, felâket ve nöbet gibi anlamlara gelmektedir. Genellikle “askerî mızıka takımının hükümdarın sarayı veya otağı önünde davul vurarak icra ettiği mûsikî” mânâsında kullanılmıştır.
Türk-İslâm devletlerinde ise davulun yanına zurna, bando ve nefir eklenerek nevbet takımı oluşturuldu. Nevbet takımını oluşturan âletlerin başında gelen davul İslâmiyet’ten önceki Türk devletlerindeki Gök Tanrı ve Şamanizm inanç ritüellerinde kullanıldı.28 Ara 2020
Abstract. Türk tarihinin her döneminde var olan askerî müzik geleneği, Büyük Selçuklularda nevbet adı altında yaşatılmıştır. Selçukluların hâkimiyet alameti olan nevbet topluluğu, saraylardan, savaş alanlarına kadar pek çok ortamda kullanılmıştır.
Oruç kelimesi, sözlükte “bir şeyden uzak durmak, bir şeye karşı kendini tutmak” anlamına gelen Arapça savmın (sıyâm) Farsça karşılığı olan rûze kelimesinin Türkçeleşmiş şeklidir.
Kur’an nazil olmadan önce de yok, Kur’an nazil olduktan sonra da bunun manasını kavrayan pek az. Bir ümmet, büyüğüyle küçüğüyle zenginiyle fakiriyle bütün bir ay oruç tutuyor. Bu akla sığacak bir şey değil.
oruç ibadetinin; Hicret’ten sonra farz kılındığı hususunda görüş birliği vardır. Sahih olan rivayete göre, Bedir savaşından kısa bir süre sonra farz kılınmıştır. Hz. Âişe (r.a) validemizden rivayete göre; Resulullah (asm) daha önce “Aşûre orucu”na devam etmiş ve sahabeye tutmaları tavsiyesinde bulunmuştur.25 Ara 2023
Farsça “oruç” kelimesi tıpkı “namaz” kelimesi gibi Türkçeye Farsçadan alınmış روزه (roza veya roji) kelimesinin türevi rôcik kelimesinin Türkçedeki söylenişidir. Anadolu’da Amasya gibi yerlerde hâlâ rocik veya orucik denir.
Dünya Savaşı'ndan sonra kurulan ve 1992 yılına kadar hüküm süren sosyalist federal cumhuriyet. Devletin bulunduğu…
Türk Ticaret Kanunu'na göre tanım. İktisadi faaliyeti nakdi sermayeden ziyade bedeni çalışmasına dayanan ve kazancı…
Sözlükte “çağırmak, istemek, yardım etmek” anlamlarına gelmektedir. İslâmî bir terim olarak “Allah'ın yüceliği karşısında kulun…
Beyyine Suresi, Kur'an-ı Kerim'in 98. suresidir ve Medine döneminde indirilmiştir. Surenin ismi olan "Beyyine" kelimesi,…
İsmâil Hakkı Bursevî'nin (ö. 1137/1725) tasavvufî tefsiri.Ruhul Beyan Tefsiri Hangi yayınevi?Böylece Osmanlı Yayınları Tarafından Gül…
"Selam", Türkçede ve İslam kültüründe günlük hayatta sıklıkla kullanılan bir selamlaşma ifadesidir. Kelimenin kökeni Arapça…