“Câiz” kelimesi Arapça kökenli bir terim olup, dilimize doğrudan geçmiştir. İslam dini açısından önemli bir yere sahip olan caiz kavramı, bir şeyin dinen veya hukuki olarak izin verildiği anlamına gelir. Caiz olan bir davranış veya eylem, İslam dini kuralları ve ahlaki değerler çerçevesinde uygun, kabul edilebilir ve helal olarak kabul edilir.
Caizlik, genel olarak İslam hukukunu ve ahkamını belirlemede kullanılan bir kavramdır. Bir şeyin caiz sayılması için, İslam dini tıpkı hadislerde ve Kur’an’da belirtilen kurallara ve prensiplere uygun olması gerekir. İslam dini, İslam toplumu ve bireyler arasındaki ilişkileri düzenlemek ve yönlendirmek amacıyla çeşitli kavramları tanımlar ve açıklar. Bu kavramlar aracılığıyla, insanlar günlük hayatta karşılaşabilecekleri durumları inançlarına uygun bir şekilde yönlendirebilirler.
Caizlik kavramı, insanların çeşitli dinî gerekliliklerle ilişkili işleri tanımlama ve belirleme amacını taşır. Örneğin, içki içmek, faizle para kazanmak veya haram olduğu bilinen bir işi yapmak gibi davranışlar İslam dini açısından caiz değildir. Ayrıca, zulüm etmek, hırsızlık yapmak veya başka bir kişinin hakkına tecavüz etmek gibi eylemler de caiz kabul edilmez.
Caizlik kavramı, İslam hukuk sistemi çerçevesinde yer alır ve dini otoriteler tarafından belirlenen kurallar ve hükümler doğrultusunda değerlendirilir. İslam dini açısından, caizlik kavramı bir davranışın İslam ahlakına uygun, İslam toplumuna zarar vermeyen veya bireylerin haklarını ihlal etmeyen bir şekilde gerçekleştirilmesi gerektiğini ifade eder.
Sonuç olarak, caizlik kavramı İslam dini açısından önemli bir yere sahiptir ve bir davranışın İslamî prensiplere uygun olup olmadığını belirlemek için kullanılır. İslam dini kuralları ve ahlaki değerler çerçevesinde değerlendirilen caizlik, bir eylemin İslamiyet’e uygun olduğunu ifade eder.
Caiz olmayan şey nedir?
Helal ve mübah olmayan şeylere “caiz değildir” denilmektedir. Bu ifade ile haramlar kastedildiği gibi, zatı itibariyle helal olan ancak hükmen haram olan şeyler için de kullanılır. Mesela, alışveriş yapmak helaldir. Ancak cuma vaktinde kendisine cuma namazı farz olan birisinin alışveriş yapması helal değildir.20 May 2022
Bir şeyin caiz olması nedir?
Dinen veya hukuken yapılmasına izin verilen veya serbest olan fiilleri ifade eden bir terim. Yapılması dinen serbest olan fiil. Fıkıh usulünde mükellefin yapıp yapmamakta şer’an serbest bırakıldığı fiilleri, fıkıhta ibâha denen bazı yetki ve izinlerin konusunu yahut sonucunu belirtmek için kullanılan bir terim.
Caiz ne demektir ne anlama gelir?
“Geçip gitmek, mümkün, geçerli ve serbest olmak” gibi anlamlara gelen cevâz kökünden türemiş bir isim olup İslâm hukukunda bir söz ve davranışın dinî veya hukukî esaslara uygunluğunu, yapılmasının serbest ve geçerli olduğunu belirtmek için kullanılmıştır.
Caiz değil demek haram mı?
Bir şeyi yemek ya da kullanmak konularında “caiz değildir” sözü, haramdır ve helal değildir demektir. Örneğin “domuz etini yemek, içki içmek caiz değildir” derken, haramdır ve helal değildir, anlamında kullanılır.20 May 2022