Gazali, İslam düşüncesinde büyük bir yeri olan bir filozoftur ve felsefeye olan eleştirileriyle bilinir. Gazali’nin eleştirdiği filozoflar arasında İbn Sina ve Farabi gibi önemli isimler bulunmaktadır.
Gazali, İbn Sina’nın düşüncelerini eleştirirken, onun rasyonalist yaklaşımını ve aşırı akıl odaklı oluşunu vurgulamıştır. Ona göre, İbn Sina’nın felsefesi dinî inanca aykırıdır ve aklın sınırlarını aşan iddiaları vardır. İbn Sina’nın mantıksal argümanlarına dayanan fikirlerine, daha çok İslam’ın geleneksel öğretilerine dayalı bir yaklaşımı benimsemek gerektiğini savunmuştur.
Farabi ise Gazali tarafından eleştirilen diğer bir filozoftur. Farabi’nin düşünceleri, Gazali’nin bu eleştirilerini tetiklemiştir. Gazali, Farabi’nin felsefi görüşlerinin İslam’ın temel öğretilerine aykırı olduğunu düşünmüştür. Farabi’nin politik felsefeye olan ilgisi ve bu alanda yaptığı çalışmalar, Gazali’yi rahatsız etmiştir. Ona göre, İslam düşüncesinde politik çözümler aramak yerine, dini hükümlere uymak gerekmektedir.
Gazali bu eleştirilerini yaparken, dinî otoriteyi ve geleneksel İslami öğretilerin önemini vurgulamıştır. Ona göre, akıl sınırlıdır ve insanın düşünce süreci ile sınırlı kalmalıdır. Akıl dinin hizmetine girmelidir ve din, aklı kontrol etmelidir. Gazali, felsefeyi aşırı akıl odaklı olduğu ve dinî inanca aykırı olduğu gerekçesiyle eleştirmiştir.
Sonuç olarak, Gazali’nin eleştirileri İbn Sina ve Farabi gibi filozofları hedef almıştır. Akıl ve felsefeye olan aşırı güvenleri, İslami inanca olan bağlılığa aykırı olduğunu düşünmüş ve geleneksel dini öğretileri öne çıkarmıştır. Gazali’nin eleştirileri İslam düşüncesinde büyük etkiler yaratmış ve felsefeye olan yaklaşımı şekillendirmiştir.
Gazaliyi eleştiren filozof kimdir?
İbn Rüşd ise eserinde, “hem aklın bilgi için yetersizliğini söylüyorsun, hem bunu söylerken mantığa başvuruyorsun” diyerek Gazali’yi eleştirmiştir. Kitapta Gazali’den alıntılar yapılmıştır ve her alıntıyı İbn Rüşd’ün eleştirisi takip eder.
Tehafütü T tehafüt kimi eleştirdi?
Tehâfütü’l-Felâsife (Arapça: تهافت الفلاسفة Türkçe: Filozofların Tutarsızlığı), Eş’ariyye mezhebinden İmam El Gazali’nin 11. yüzyıla ait ve İbn-i Sina’nın erken dönem islâm felsefesini eleştirdiği ünlü eseridir.
Gazali ibni Sinayı neden eleştirdi?
İbn Sînâ’ya göre Tanrı, eşi ve benzeri olmayandır. Âlem, ontolojik anlamda, Tanrı’nın eşiti veya benzeri değildir. Gazzâlî ise; sebep-sebepli ilişkisini, zamansal ve mekânsal anlamda Tanrı ve âlem birlikteliği kabulü üzerinden filozofları eleştirmiştir.22 Mar 2017